ตัวอย่างความสำเร็จการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง : นายสุนัน เผ้าหอม ขอนแก่น

จุดเริ่มต้นของความสําเร็จ

      นายสุนัน เฝ้าหอม เดิมมีอาชีพทํานาทําไร่ ปลูกพืชเชิงเดี่ยว และได้รับความไว้วางใจ จากชาวบ้านให้ดํารงตําแหน่งผู้ใหญ่บ้านเป็นระยะเวลา 31 ปี ( พ.ศ. 2526 2557) ประกอบกับมีความสนใจในหลักการทรงงาน โดยเฉพาะหลักการพึ่งตนเอง จึงได้ทบทวนว่าการประกอบ อาชีพของตนไม่สามารถพึ่งตนเองได้ เพราะเป็นการทําเพื่อค้าขายให้ผู้อื่นเป็นหลัก ดังนั้น จึงเริ่มปรับวิถีการประกอบอาชีพ ทําสวนผักปลอดภัยจากสารพิษ โดยเน้นการปลูกพืชหลากหลายชนิด ในปี พ.ศ. 2537 นายสุนันจึงได้เริ่มทํา เศรษฐกิจพอเพียงอย่างจริงจัง โดยในช่วงแรก ได้ปลูกผักทั่วไปบนพื้นที่ว่างเปล่าตามพ่อแม่ต่อมากรมส่งเสริมการเกษตรได้เข้ามาส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มและสนับสนุนมุ่งสําหรับปลูกผัก(ปลูกผักกางมุ้ง) คนละ 1 งาน และเมื่อผลผลิตขายดีจนเป็นที่ต้องการของตลาด จึงขยายการปลูก จาก 1 งาน เป็น 3 ไร่ (จากพื้นที่ทั้งหมด 6 ไร่) โดยผักที่ปลูกเป็นผักที่นิยมบริโภคในตลาด คือ กวางตุ้ง ผักกาดขาว ผักปวยเล้ง ผักตั้งโอ ถั่วฝักยาว คะน้า และใบโหระพา อีกทั้งยังได้ นําความรู้ต่างๆ ที่ได้รับจากการอบรม เช่น การ วิจัยและปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษ พริกและแปรรูปพริก มาขยายผลให้เป็นรูปธรรมการปลูกจนกระทั่งสามารถเป็นต้นแบบถ่ายทอดความรู้เรื่องการปลูกผักปลอดภัยจากสารพิษทั้งในระดับหมู่บ้านจนถึงระดับจังหวัด นอกจากนี้ นายสุนันได้รับรางวัลมากมาย อาทิเช่น รางวัลผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยม รางวัลสิงห์ทอง และรางวัลครอบครัวที่มีผลการดําเนินงานดีเด่นตามโครงการ ขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงให้เป็นรากฐานชีวิตของประชาชน

แรงบันดาลใจในการประยุกต์ใช้หลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง

      แนวคิดแรงบันดาลใจที่นายสุนัน น้อมนําหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้เพราะเห็นว่าการทํานาอย่างเดียวมีความเสี่ยงและต้องซื้อพืชผัก ต้องหาวิธีที่จะต้องพึ่งตนเองให้ได้มากที่สุด เหมือนพระมหาชนกในเรื่องของความอดทน ความเพียพยายาม ในขณะที่ลอยคอในทะเล จนเกิดความประทับใจที่พระมหาชนกไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค จึงหันมา ปรับเปลี่ยนวิธีคิดและวิธีทํางาน คือไม่ปลูกพืชเชิงเดี่ยว แต่จะปลูกผักหลายชนิดและขายควบคู่กับการทํานา

การดํารงตนอย่างพอเพียง

ความพอประมาณ นายสุนันและครอบครัวมีความพอใจกับชีวิตที่เป็นอยู่อย่างมีความสุขมีการออมทรัพย์ ป้องกันการรั่วไหลของเงิน จะซื้อของที่จําเป็นเสื้อผ้าก็จะซ่อมแซมใช้จนกว่าจะหมดสภาพการใช้รถคันเก่าที่ยังสามารถใช้ได้ก็ใช้ให้คุ้มค่ามีการขยายกิจการจากการยืมเงิน ธ.ก.ส. เพื่อเป็นแบบอย่างให้กับชุมชน โดยวางแผนการใช้จ่ายเงินและบริหารจัดการระบบการเงินอย่างสมดุล จนสามารถชําระหนี้ได้ภายใน 2 ปี  ความมีเหตุผล สมาชิกในครอบครัวมีส่วนร่วมคิด ร่วม แสดงความคิดเห็นในการวางแผนการดําเนินชีวิต โดยแม่บ้าน ซึ่งมีความรู้เรื่องการตลาดก็จะแนะนําให้ปลูกผักตามความต้องการของตลาด ขณะที่พ่อบ้านจะเป็นคนปลูก ดูแล รักษา และรับฟังเหตุผลร่วมกัน ส่วนบุตรชายทําหน้าที่เป็นแรงงานของครอบครัว เป็นการฝึกเรื่องความรับผิดชอบและการเปิดรับฟังความคิดเห็นซึ่งจะเห็นได้ว่า สมาชิกในครอบครัวมีส่วนร่วมคิดการใช้เหตุผลประกอบการตัดสินใจอย่างรอบคอบโดยไม่จําเป็นต้องทําตามคนอื่นหรือไม่ปลูกผักตามกระแสมากเกินไป ทั้งนี้ยังมีการนําทรัพยากรที่เหลือใช้มาสร้างความคุ้มค่า เช่น เก็บเศษไม้ที่ทิ้ง อยู่ข้างทางมากองรวมกันไว้เพื่อให้เป็นอาหารปลวก ซึ่งจะเป็นปุ๋ยชั้นดี และรณรงค์ให้เกษตรกร เลิกเผาซังข้าว ตลอดจนการนําเศษพืชผักทุกชนิดที่สามารถย่อยสลายได้มาทําปุ๋ย การมีภูมิคุ้มกันที่ดี นายสุนันได้วางแผนการปลูกผักให้ สอดคล้องกับฤดูกาลผลิตเพื่อเพิ่มรายได้และลดความเสี่ยง พร้อมทั้งมีการทําบัญชีรายรับรายจ่าย โดยจะแยกเป็นบัญชีของผักแต่ละประเภท เพื่อให้ทราบว่าผักแต่ละประเภทขายได้กําไรมาก น้อยเท่าใด พร้อมทั้งมีการวางแผนการใช้จ่ายและการปลูกผักให้สอดคล้องกับฤดูกาล ไม่ปลูกพืชตามกระแสหรือตามคําสั่งซื้อ นอกจากนี้ยังสนับสนุนให้สมาชิกในครัวเรือนเป็นสมาชิกทุกกองทุนในหมู่บ้าน อีกทั้งยังเป็นอาสาสมัครทํางานช่วยเหลือสังคม โดยมีพ่อบ้านเป็นผู้ใหญ่บ้านและวิทยากร บุตรชายเป็นประธานเยาวชนมีหน้าที่ควบคุมดูแลเยาวชน

เงื่อนไขความรู้คู่ คุณธรรม

      ความรู้ นายสุนันเป็นคนใฝ่รู้และสนใจเรียนรู้อยู่ เสมอ โดยเข้ารับการอบรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และนําความรู้มาปฏิบัติจนเกิดประโยชน์ จนสามารถเผยแพร่ความรู้ให้กับบุคคลอื่นรวมถึงการเป็นวิทยากรให้หน่วยงานต่างๆ พร้อมทั้งขยายผลการนําภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ประโยชน์ในการดํารงชีวิตให้ผู้อื่น เช่น ความรู้เรื่องชะอมที่ต้องนํามาชุบไข่ทอดเพราะจะช่วยล้างสารมะเร็งในลําไส้ต้นสาบเสือใช้บดห้ามเลือด การกําจัดหญ้าในแปลงผักให้ทําช่วงกลางคืนนอกจากนี้ นายสุนันยังมีความเป็นผู้นํา ที่มองการณ์ไกลโดยการพัฒนาอาชีพเดิมต่อยอด สู่อาชีพใหม่ เช่น การเชิญวิทยากรที่มีความรู้เรื่อง การพัฒนาพริกสู่กระบวนการแปรรูปเป็นพริกป่น (เพราะครัวเรือนปลูกพริกอยู่แล้ว) จนกลาย เป็นผลิตภัณฑ์ขึ้นชื่อประจําจังหวัดขอนแก่น คุณธรรม นายสุนันและครอบครัวดํารงตนอย่าง ปลอดอบายมุข (ไม่ดื่มเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่เล่น การพนัน) บริจาคทรัพย์สิ่งของช่วยเหลือผู้ ขาดแคลน มีจิตสาธารณะและสละแรงกายเพื่อสร้างคุณประโยชน์อย่างต่อเนื่อง ดํารงชีวิตด้วยความอดทน ไม่ท้อถอย (จากการอ่านหนังสือ พระมหาชนก ได้เข้าใจเรื่องความอดทน ความเพียร พยายามในขณะที่ลอยคอ จนเกิดความประทับใจ ไม่ย่อท้อต่อปัญหาอุปสรรค)

ผลสาเร็จจากการประยุกต์ ใช้ปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียง

      จากการปฏิบัติตนที่ดีและความสม่ําเสมอในการประกอบสัมมาอาชีพของนายสุนัน ทําให้ส่วนราชการให้ความเชื่อถือในคุณภาพและความปลอดภัยของผัก จนได้ใช้แบรนด์ผลิตภัณฑ์อําเภอซําสูง ส่วนภาคเอกชนรับซื้อผักไปจําหน่ายที่ตลาดบางลําพู จ.ขอนแก่น และจากการที่นายสุนันรู้จักพัฒนาตนเอง หมั่นเรียนรู้ ศึกษาจากสถาบันต่าง ๆ แล้วนํามาประยุกต์ใช้ ให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และความเป็นอยู่ของ ตนเองทําให้สามารถเป็นแบบอย่างให้คําแนะนําแก่ชาวบ้านและเป็นจุดถ่ายทอดความรู้ระดับหมู่บ้าน ตําบล อําเภอ จังหวัด จนถึงระดับ ประเทศ โดยมีผลงานสําเร็จที่โดดเด่น คือการ ปลูกผักปลอดภัยผสมผสานแบบกางมุ้ง

แหล่งอ้างอิง :

แหล่งอ้างอิงข้อมูล https://www.rdpb.go.th/th/Sufficiency/ฐานข้อมูลศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง-47-แห่ง-c37/นายสุนัน-เผ้าหอม-v7641

การขับเคลื่อน “ธัชชา” กลไกสำคัญด้านวิชาการ วิจัยและพัฒนาสร้างสรรค์นวัตกรรมของประเทศ

ศาสตร์ของพระราชา

ด้านการเกษตร
ด้านการส่งเสริมอาชีพ
ด้านคมนาคมและสื่อสาร
ด้านสวัสดิการและการศึกษา
ด้านสาธารณสุข
ด้านแหล่งน้ำ
ด้านสิ่งแวดล้อม

ติดต่อเรา

666 888 0000
isetassha@gmail.com
อ.เมือง จ.เชียงราย
57100